Sụt cân là tình trạng phổ biến ở những bệnh nhân ung thư và thường xảy ra nhất ngay sau khi đươc chẩn đoán ung thư. Lên đến 40% bệnh nhân ung thư có báo cáo tình trạng sụt cân không lý do ở thời điểm chẩn đoán và đến 80% bệnh nhân ung thư giai đoạn tiến triển bị sụt cân, suy mòn.
Tình trạng sụt cân thường đi kèm với mệt mỏi, yếu ớt, thiếu năng lượng để thực hiện những công việc hàng ngày. Chính tình trạng sụt cân, mệt mỏi làm giảm hiệu quả điều trị, thậm chí phải ngừng điều trị do không đủ sức để chống lại những tác dụng phụ nặng nề do hóa xạ trị gây ra.
NGUYÊN NHÂN
Sụt cân thường bắt đầu khi bệnh nhân cảm thấy chán ăn. Tình trạng này cũng dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng khác:
– Thay đổi tình trạng miễn dịch hoặc thay đổi chuyển hóa cơ thể, thay đổi cách mà cơ thể phân cắt thức ăn và biến chúng thành năng lượng.
– Buồn nôn và nôn
– Viêm loét miệng
– Thay đổi vị giác
– Đau
– Trầm cảm
ĐIỀU TRỊ
Kiểm soát tình trạng sụt cân liên quan đến ung thư là một phần quan trọng trong việc chăm sóc và điều trị ung thư. Những giải pháp dưới đây có thể giúp bạn kiểm soát tình sụt cân trong suốt quá trình điều trị:
- Cố gắng ăn nhiều hơn bình thường một chút. Hỏi ý kiến bác sĩ liệu tình hình của bạn nên ăn đến mức nào là tối đa.
- Đối với những bệnh nhân ung thư vùng đầu và cổ, việc cân nhắc đưa trực tiếp thức ăn xuống dạ dày thông qua ống dẫn nên được xem xét.
Việc đưa dinh dưỡng trực tiếp vào máu qua đừng tĩnh mạch thường không được sử dụng, trừ trường hợp bệnh nhân muốn hồi phục nhanh hoặc cần sự bổ sung dinh dưỡng trong thời gian ngắn.
Có thể bác sĩ sẽ cho bạn sử dụng một số thuốc giúp duy trì cân nặng:
- Megestrol acetate (Megace) là một hocmon progesterone cải thiện tình trạng chán ăn, kích thích tăng cân và cải thiện chất lượng cuộc sống.
- Thuốc steroid kích thích thèm ăn, giảm nôn và buồn nôn, giảm đau. Tuy nhiên do những tác dụng phụ nghiêm trọng, không nên sử dụng steroid quá 2 tuần.
- Metoclopramide (Reglan) làm giảm cảm giác no sau ăn, kích thích ăn nhiều hơn.
- Pancreatic enzyme (lipase) giúp cơ thể hấp thu chất béo.
- Dronabinol (Marinol) cũng kích thích thèm ăn.
Việc bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất giúp bệnh nhân duy trì cân nặng, tăng cường miễn dịch, tăng khả năng chống chọi lại những tác dụng phụ do điều trị. Bệnh nhân nên báo cáo tình trạng cân nặng của mình cho bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường.